Op 2 december ging de jury op bezoek bij de drie finalisten. De finalisten lieten één voor één aan de jury zien hoe zij circulair ondernemen met hun bedrijf.
Blossom Architecture
In een statig gebouw aan de Willemskade te Zwolle bevindt zich het kantoor van Blossom Architecture. Eigenaresse Maartje van den Berg ontvangt de jury samen met haar compagnon Leyla Godoy hartelijk in het mooie pand. Onder genot van een kop koffie vertelt ze aan de jury hoe Blossom Architecture tot stand is gekomen en wat haar drijft in circulair ondernemen. Haar missie is om circulair ondernemen de standaard te maken. Als het op circulair ondernemen aankomt, is het advies van Maartje: ‘Zorg dat je 3 winnaars hebt’.
Kunst van afval
Eén van de manieren waarop Blossom circulair ondernemen onder de aandacht brengt, is door van afval kunst te maken. Zo staat er in de hal een stoel gemaakt van kokers die uit de container bij Fokker gehaald zijn en een kunstwerk van reststroken van vloerbedekking. Deze iconen zet Maartje in om circulariteit bespreekbaar te maken en te laten zien dat het niet nodig is dat grondstoffen verloren gaan. Blossom zou graag zien dat alle bedrijven zich inzetten om restproducten zo goed mogelijk te hergebruiken. “Kun je als bedrijf geen garantie op materiaal geven omdat het hergebruikt is, zoek dan een manier waarop dat wel kan”, gelooft Maartje.
De jury is nieuwsgierig of Blossom bij het ontwerp ook nadenkt over de stap erna. Als het product aan het einde van de levensduur is, waar blijft het dan? Zijn de stappen erna ook in beeld?
Hergebruik mogelijk maken
De visie van Blossom Architecture is dat materialen die gebruikt zijn altijd weer terugvloeien naar de leverancier. “Zorg dat materialen in producten weer uit elkaar kunnen, zodat ze kunnen worden hergebruikt”, zegt Maartje. Blossom ziet het liefst dat er bij het maken van een nieuw product ook al een afnemer is voor de materialen die weer vrijkomen zodra het product in ‘end of use’ komt. Hierbij zijn ‘life cycle analysis’ en ‘total cost of ownership’ manieren die kunnen helpen. Zelf benadert Blossom de gebouwen waaraan zij werken ook op deze manier.
Tot slot denken ze bij Blossom Architecture ook na over een gezond businessmodel. De sleutel tot succes hierin is om creatief te denken rondom het product.
Stimuleren circulariteit
Maartje vertelt nog dat het winnen van de Circulair Ondernemen Award 2019 zeker zou helpen in het neerzetten van de kennis van Blossom Architecture over circulariteit. Bovendien gelooft Maartje dat het huidige opdrachtgevers kan stimuleren om nog meer met circulariteit te doen. Dat zou een mooi eindresultaat zijn!
Bekijk hier het filmpje van Blossom Architecture video
Leadax
Wanneer je aan komt rijden kan het gloednieuwe pand van Leadax je niet ontgaan. De nieuwe hal is nog geen week geleden geopend en glimt en glanst je tegemoet. Ondanks dat de jury een kwartier te vroeg is, volgt een warm ontvangst en koffie van eigenaar Roeland van Delden.
Roeland vertelt uitgebreid over de totstandkoming van Leadax. De voorloper van Leadax, dakbedekking gemaakt van bitumen, moest verbeterd worden. Er werd gezocht naar alternatieven die circulair zijn en hoge warme en koude temperaturen aan kunnen. Leadax is een bedrijf (en product) dat van een gigantische afvalberg een loodvervanger weet te maken. In het mooie Wapenveld hebben ze hiervoor een nieuwe fabriekshal gebouwd waar de productie plaatsvindt. De nieuwe gepatenteerde loodvervanger Leadax, is een circulair product dat past in een toekomstbestendig businessmodel.
Gemaakt van afval
Uit een afvalberg een loodvervanger maken, hoe doe je dat dan? Hiervoor wordt de folie uit veiligheidsglas gebruikt, daarvan worden korrels gemaakt en deze vormen de grondstof voor ‘Leadax’. Roeland weet te vertellen dat zelfs als ze met Leadax àl het lood in de wereld vervangen, er nog maar 5% van die afvalberg gebruikt wordt. Leadax onderzocht wat zij verder konden met die afvalberg, zo ontwikkelen zij met diezelfde korrels dakbedekking voor platte daken. Deze gaan zij in 2020 uit te rollen. De dakbedekking is circulair en het kan 100% weer verwerkt worden aan het einde van de levensduur.
Retourstromen
De jury vraagt naar mogelijke retourstromen. Daar is wel een kleine kanttekening, het kan lastig zijn om kleine stukken Leadax terug te halen naar de fabriek. Hiervoor zal in de toekomst een systeem moeten komen. Voor de dakbedekking die volgend jaar wordt geïntroduceerd ziet dit er beter uit. “Bij dit product gaat het om veel grotere hoeveelheden waardoor het interessanter is om het product terug te halen. Het is recyclebaar, duurzaam en het is sterk, er kunnen bijvoorbeeld zonnecellen op” Er wordt een database gebouwd voor de registratie. Als dit systeem er is, zal het wellicht ook toepasbaar zijn voor de loodvervanger, is de verwachting.
Na de vragenronden van de jury volgt een uitgebreide rondleiding door de splinternieuwe fabriek. Het productieproces is indrukwekkend, Roeland neemt de jury stapsgewijs mee in dat proces. Al met al heeft Leadax een indrukwekkend businessmodel én verkopen ze het product al in 15 landen.
Bekijk hier het filmpje van Leadax video
Brink Industrial
Voor de laatste stop rijdt de jury naar het noorden, naar Brink Industrial. Eigenaar Wido van den Bosch komt al tegemoet lopen. Hij zorgt voor een hartelijk ontvangst. Eenmaal geïnstalleerd steekt Wido enthousiast van wal met een presentatie waarin hij de visie van Brink Industrial over circulair ondernemen uitgebreid uiteenzet.
Brink Industrial is een metaalbewerkingsbedrijf. Het begint met platte platen, die worden vervormd en verwerkt met behulp van eigen engineering en design. Met 179 verschillende machines wordt alles in-house gedaan en de klant volledig ontzorgd.
Circulariteit in de genen
Op het vraagstuk hoe Brink Industrial circulair onderneemt, heeft Wido van den Bosch een duidelijk en helder antwoord. Brink = circulaire economie. Toen Brink werd gekocht was de vraag hoe het bedrijf zich in de staalindustrie kon onderscheiden. Het antwoord daarop vond Wido in circulair ondernemen.
De ultieme droom van Brink Industrial is om afval te voorkomen. Daarbij hanteren zij twee perspectieven. Je kunt bestaande producten gebruiken om nieuwe producten te maken met een andere functievervulling. Het tweede perspectief begint al in de designfase, het product wordt zo ontworpen dat het oneindig in de cirkel kan blijven zonder dat daar nieuwe of hergebruikte grondstoffen voor nodig zijn. Wido gelooft daarbij sterk dat als je écht het verschil wilt maken, dit al in de designfase moet gebeuren.
Businessmodel
Circulair ondernemen versterkt ook nog eens het businessmodel van Brink Industrial. Ze weten aanbestedingen te winnen op basis van de circulariteit die ze bieden. Dat komt omdat ze altijd de vraag: ‘Hoe kunnen we het circulair maken?’ centraal stellen. Niet alleen voor zichzelf, maar ook voor hun klanten. Daaruit is de nieuwe tak van Brink Industrial ‘Made Circular By’ ontstaan, waarbij Brink bedrijven helpt om circulair te produceren.
Toekomstbestendig
Ook voor de toekomst is Brink hiermee bezig. Zo wordt er volgend jaar een nieuwe plaatwerkstraat geleverd. Het unieke aan deze plaatwerkstraat is dat er een hele korte insteltijd is van 0 tot 18 seconden. Daardoor kunnen er verschillende producten tegelijk worden gemaakt en wordt er zoveel mogelijk uit één plaat gehaald. Daarmee wordt wederom afval voorkomen. De machine zal arbeidskrachten vervangen. Ook hierover heeft Brink circulair nagedacht. De medewerkers worden niet ontslagen maar op een andere manier ingezet in het bedrijf.
Er volgen nog enkele kritische vragen van de jury. Bijvoorbeeld hoe Brink de cirkel sluit. Daarop wordt aangegeven dat producten altijd teruggenomen kunnen worden. Brink verwerkt deze dan weer. Bij de producten wordt een paspoort geleverd waarin de retourwaarde staat. Zo wordt de klant gestimuleerd om het product daadwerkelijk terug te brengen.
Tot slot volgt er nog een rondleiding door de indrukwekkende fabriek van Brink Industrial. Wido laat de jury diverse circulaire producten zien waar op dat moment hard aan gewerkt wordt. Circulair ondernemen in actie. Zo vormt deze rondleiding een mooie afsluiting van de dag.
Bekijk hier het filmpje van Brink Industrial video